Wypełnianie ubytków próchnicowych jest jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów stomatologicznych. Współczesna stomatologia oferuje szeroki wachlarz materiałów do odbudowy zębów, które różnią się składem chemicznym, trwałością, estetyką i kosztami. Poniżej przedstawiamy najważniejsze rodzaje materiałów stosowanych do wypełnień ubytków próchnicowych, ich właściwości oraz zastosowanie.
1. Kompozyty światłoutwardzalne
Charakterystyka i skład
Kompozyty światłoutwardzalne to nowoczesne materiały wypełnieniowe, które utwardzają się pod wpływem światła emitowanego przez lampę polimeryzacyjną. Składają się głównie z żywic syntetycznych (np. bis-GMA), cząsteczek wypełniaczy (np. krzemionki) oraz fotoinicjatora, który aktywuje proces utwardzania.
Zalety kompozytów
- Wysoka estetyka – idealnie dopasowują się do naturalnego koloru zęba.
- Dobra trwałość – odporność na ścieranie i pękanie.
- Wszechstronność – mogą być stosowane zarówno w zębach przednich, jak i bocznych.
Zastosowanie
Kompozyty są szeroko stosowane do wypełniania zarówno małych, jak i większych ubytków próchnicowych. Dzięki możliwości precyzyjnego dopasowania koloru stanowią doskonałe rozwiązanie w przypadku zębów widocznych podczas uśmiechu.
2. Cementy szkło-jonomerowe
Charakterystyka i skład
Cementy szkło-jonomerowe są materiałami chemoutwardzalnymi, które składają się z kwasu poliakrylowego i szkła fluoro-glinokrzemianowego. W procesie wiązania dochodzi do reakcji kwasowo-zasadowej, co prowadzi do trwałego połączenia materiału z tkankami zęba.
Zalety cementów szkło-jonomerowych
- Uwalnianie fluoru – wspomaga remineralizację szkliwa i zmniejsza ryzyko powstawania nowych ubytków.
- Dobra adhezja do tkanek zęba – silne wiązanie chemiczne.
- Biokompatybilność – materiał jest dobrze tolerowany przez tkanki jamy ustnej.
Zastosowanie
Cementy szkło-jonomerowe stosuje się głównie w wypełnieniach zębów mlecznych, ubytkach przyszyjkowych oraz jako tymczasowe wypełnienia w zębach stałych. Są również używane jako podkład pod inne materiały wypełnieniowe.
3. Cementy szkło-jonomerowe modyfikowane żywicami (RMGIC)
Charakterystyka i skład
To ulepszona wersja tradycyjnych cementów szkło-jonomerowych. Dodatek żywic syntetycznych poprawia ich właściwości mechaniczne i estetyczne. Utwardzane są zarówno chemicznie, jak i przy pomocy światła.
Zalety cementów RMGIC
- Wysoka odporność mechaniczna – większa wytrzymałość na ścieranie w porównaniu do tradycyjnych cementów szkło-jonomerowych.
- Lepsza estetyka – możliwość lepszego dopasowania koloru do zębów.
- Uwalnianie fluoru – zachowują właściwości profilaktyczne tradycyjnych cementów szkło-jonomerowych.
Zastosowanie
Stosuje się je głównie w ubytkach przyszyjkowych, wypełnieniach zębów mlecznych oraz jako podkład pod kompozyty. Idealnie sprawdzają się w miejscach o średnim obciążeniu mechanicznym.
4. Materiały ceramiczne
Charakterystyka i skład
Materiały ceramiczne, takie jak porcelana stomatologiczna, są stosowane głównie do wykonywania uzupełnień pośrednich, takich jak inlaye, onlaye czy licówki. Są produkowane w laboratoriach protetycznych i cechują się doskonałą estetyką oraz trwałością.
Zalety materiałów ceramicznych
- Perfekcyjna estetyka – niemal idealne odtworzenie koloru i przezierności naturalnego zęba.
- Wysoka odporność na ścieranie – trwałość materiału nawet przy dużych obciążeniach żucia.
- Biokompatybilność – brak reakcji alergicznych i podrażnień.
Zastosowanie
Ceramika jest stosowana głównie w przypadkach wymagających dużej estetyki i trwałości, np. w uzupełnieniach zębów przednich oraz bocznych, które są narażone na duże siły żucia.
5. Materiały tymczasowe
Charakterystyka i skład
Materiały tymczasowe, takie jak cementy tymczasowe czy materiały akrylowe, są stosowane jako krótkotrwałe rozwiązania zabezpieczające ząb przed dalszym uszkodzeniem i infekcją.
Zalety materiałów tymczasowych
- Łatwość aplikacji i usunięcia – nie wymagają skomplikowanych procedur zakładania i zdejmowania.
- Dobra izolacja – zabezpieczają ząb przed wpływem czynników zewnętrznych.
- Kosztowo efektywne – niższa cena w porównaniu do trwałych materiałów wypełnieniowych.
Zastosowanie
Stosuje się je jako czasowe wypełnienia między kolejnymi wizytami u stomatolog Warszawa Ochota lub w przypadkach, gdy konieczne jest opóźnienie ostatecznego leczenia.
6. Materiały kompozytowe typu bulk-fill
Charakterystyka i skład
Kompozyty typu bulk-fill to nowoczesne materiały umożliwiające jednowarstwowe wypełnienie ubytku. Charakteryzują się większą głębokością utwardzania i zmniejszonym skurczem polimeryzacyjnym.
Zalety kompozytów bulk-fill
- Szybszy proces aplikacji – wypełnienie w jednej warstwie zamiast kilku cienkich warstw.
- Mniejsze ryzyko skurczu polimeryzacyjnego – minimalizacja ryzyka powstawania mikroszczelin.
- Wysoka wytrzymałość mechaniczna – dobrze sprawdzają się w obszarach żujących.
Zastosowanie
Stosuje się je głównie w większych ubytkach w zębach bocznych, gdzie liczy się zarówno trwałość, jak i skrócenie czasu zabiegu.
Wybór odpowiedniego materiału – klucz do sukcesu
Wybór odpowiedniego materiału do wypełnienia ubytku próchnicowego zależy od wielu czynników, takich jak lokalizacja ubytku, stopień obciążenia mechanicznego, oczekiwania estetyczne pacjenta oraz budżet przeznaczony na leczenie. Nowoczesne materiały kompozytowe i cementy szkło-jonomerowe oferują doskonałą równowagę między funkcjonalnością, trwałością i estetyką. Warto omówić wybór odpowiedniego rozwiązania z lekarzem stomatologiem, który dopasuje materiał wypełnieniowy do indywidualnych potrzeb pacjenta.
